Leercultuur
Een leercultuur is een organisatiecultuur waar kennisontwikkeling en continu leren omarmd worden. Waar medewerkers experimenteren en risico’s durven nemen. Alles om te innoveren. Bij leren hoort nu eenmaal ook fouten maken. Want wie durft te ontdekken, exploreren, innoveren, zal daarbij ook een aantal keer de plank misslaan, Dat is onvermijdelijk. Je moet wel in staat zijn om weer op te staan en door te gaan. Dat vraagt om een cultuur waarin fouten gemaakt mogen worden. Waar fouten bespreekbaar zijn of zelfs gevierd worden.
We spreken van een fout als een situatie niet overeenkomt met de norm, standaard of verwachting. Of in gewoon Nederlands: iets gaat niet zoals het zou moeten gaan. Dit kan het gevolg zijn van een externe omstandigheid, pech, of door iets wat je zelf hebt gedaan. Traditioneel zien we een fout of mislukking als het tegenovergestelde van succes. Terwijl een misser juist een essentieel onderdeel kan zijn van succes. Zo zijn enkele grote uitvindingen ontdekt door een mislukt experiment, bijvoorbeeld penicilline, champagne en natuurlijk post-its. Je zou kunnen zeggen dat falen een soort uitstel is op de route naar succes. Je moet steeds opnieuw experimenteren, tot er uiteindelijk een goed werkend idee ontstaat.
Groei mindset
Een belangrijk element in hoe je zelf met fouten omgaat is je mindset. Een mindset is vaak gebaseerd op diepgewortelde basisovertuigingen. Volgens professor psychologie Carol Dweck zijn er twee verschillende mindsets, namelijk de fixed mindset en de growth mindset. Bij de fixed mindset, oftewel statische mindset, vermijd je uitdagingen omdat de kans op fouten maken daardoor groter wordt. De grootste angst is falen. Bij de growth mindset gaat het om ontwikkelen, leren en ervaringen opdoen. Met een growth mindset zie je fouten niet als falen maar als kans en staat open voor kritiek. Positieve feedback kan je helpen om van een fixed mindset naar een meer growth mindset te gaan. Dit kun je onder andere doen door aan te geven dat fouten juist positieve leermomenten zijn in plaats van faalmomenten.
Ook blijkt dat je effectiever leert van de fouten die je maakt, dan van je successen. En de kennis die je opdoet door het maken van fouten, verliest minder snel waarde dan de kennis die je opdoet bij een succes. Dit pleit wat ons betreft voor het leren risico’s te nemen en veerkrachtiger te worden.
Deel je mislukking
Toch doen we met elkaar vaak moeilijk over falen, stoppen we fouten weg en houden we het liefst de schijn op. Terwijl juist het delen van fouten waardevol en inspirerend is. Het getuigt van moed om te laten zien dat de weg naar succes niet altijd makkelijk is. Door het openlijk delen van fouten, leert niet alleen de persoon die de fout gemaakt heeft ervan, maar het hele team. Zo stimuleer je ook de growth mindset. Als je het maken van fouten kunt vieren, creëer je een omgeving waarin het veilig is om nieuwe dingen te proberen.
Naast het feit dat fouten onvermijdelijk zijn, zijn ze ook relatief. Iets wat jij als een mislukking ziet, is dat misschien alleen vanwege jouw interpretatie, verwachtingen, omgeving of context. Door je fouten te delen, zul je je hier eerder bewust van zijn.
Fouten maken mag: 5 tips
1. Geef professionals ruimte en vertrouwen om te innoveren en realiseer je dat niet alle experimenten kunnen en zullen slagen. Geen succes zonder mislukkingen. Zorg dat je collega's de ruimte ervaren om te praten over hun fouten. Pak een voorbeeldrol, zo kun je tijdens jullie reguliere werkoverleg eens vertellen over je eigen mislukte experimenten.
2. Beloon falen en het bijbehorende leereffect met een Fuck-Up of fouten-maken-mag award. Dit kun je doen door (alle) teams te vragen om de volgende vraag te beantwoorden: wat is onze meest leerzame fout geweest dit jaar? Elk team bespreekt vervolgens alle ingezonden fouten en leeropbrengsten. Daarna kiezen zij gezamenlijk 1 genomineerde voor de Fuck-up award. Een jury kiest de uiteindelijke winnaar. De uitreiking van de award wordt feestelijk gevierd. Uiteraard worden de bijbehorende verhalen verzameld en gedeeld in de organisatie.
3. Organiseer een Fuck-Up sessie. Tijdens deze bijeenkomst draait het om de persoonlijke verhalen van mensen gevuld met blunders, inschattingsfouten, flops en beslissingen die verkeerd uitpakken. Drink samen een drankje, praat na en laat je inspireren door de verhalen van anderen.
4. Maak een wand vol met leermomenten, waarop mensen een vel papier kunnen hangen met een korte uitleg over wat er bij hen is fout gegaan of mislukt. Ze kunnen daar zelf bij schrijven hoe ze het opgelost hebben. Maar ook collega’s kunnen suggesties of (mogelijke) oplossingen toevoegen.
5. Bedenk vooraf - in de vorm van bijvoorbeeld een brainstormsessie - met je team op welke wijze jouw experiment zou kunnen mislukken. Door vooraf zoveel mogelijk fouten te bedenken, kun je jouw experiment alvast bijstellen.