Verveel je eens wat vaker: waarom nietsdoen goud is voor je creativiteit
In een wereld waarin we altijd ‘aan’ staan, is verveling iets wat we liever vermijden. Even niks te doen? Binnen twee seconden grijpen we naar onze telefoon, vegen we door socials of beantwoorden we snel nog een mail. Want verveling voelt… zinloos. Tijdverlies. Luiheid misschien. Maar wat als verveling juist het begin is van iets waardevols? Wat als precies in die momenten waarop je je verveelt, je brein aan het werk gaat op een manier die je creativiteit wakker maakt?
Creativiteit groeit in de leegte
Verveling ontstaat als je brein tijdelijk geen duidelijke prikkel of taak heeft. Er is geen doel, geen deadline, geen structuur. Dat voelt ongemakkelijk – zeker voor wie gewend is om altijd productief te zijn. Maar precies in die leegte gaat er iets bijzonders gebeuren. Je hersenen schakelen over op de zogeheten Default Mode Network (DMN) – een netwerk dat actief wordt wanneer je níét ergens bewust mee bezig bent. Dus: dagdromen, mijmeren, beetje staren uit het raam… dáár gebeurt het. Het DMN wordt ook wel het creativiteitsnetwerk van je brein genoemd. Het verbindt oude ervaringen, ideeën en emoties aan elkaar op nieuwe manieren. Het is de plek waar ‘aha-momenten’ ontstaan. Waar oplossingen opduiken waar je al weken naar zocht. Waar nieuwe ideeën zich aandienen zonder dat je erom vroeg.
Wat zegt de wetenschap?
Er is veel onderzoek gedaan naar de relatie tussen verveling en creativiteit. Een paar interessante namen:
- Dr. Sandi Mann, psycholoog aan de University of Central Lancashire, liet proefpersonen saaie taken uitvoeren (zoals telefoonnummers overschrijven) en ontdekte dat ze daarna creatiever waren in het bedenken van toepassingen voor een voorwerp. Verveling, zo stelt zij, zet het brein aan tot dagdromen – en dat is vruchtbare grond voor nieuwe ideeën.
- Jonathan Smallwood, cognitief neurowetenschapper, heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar het Default Mode Network. Volgens hem is juist dat spontane denken in de ‘vrije loopstand’ cruciaal voor probleemoplossend vermogen en creativiteit.
- Ook Andreas Elpidorou, filosoof aan de University of Louisville, stelt dat verveling een nuttige emotie is. Niet als doel op zich, maar als richtingaanwijzer: het helpt ons ontdekken wat we wél belangrijk vinden. Of waar onze nieuwsgierigheid heen wil.
Creatief leiderschap begint met ruimte
Bij studio stapelgoed geloven we dat creatief leiderschap niet alleen draait om actie, maar ook om pauze. Juist in momenten van rust ontstaat inzicht. Je hoofd krijgt de ruimte om te associëren, je gevoel krijgt een stem, en je intuïtie mag zich roeren.
Wil je je creativiteit voeden? Dan hoef je soms helemaal niets te doen. Geen brainstorm, geen workshop, geen volgepland schema. Alleen een leeg moment. Een wandeling zonder podcast. Een treinreis zonder laptop. Een ochtend staren naar het plafond.
Oefening: de kunst van doelloosheid
Probeer het eens deze week:
• Ga wandelen zonder telefoon of muziek.
• Zet een stoel voor het raam en kijk 10 minuten naar buiten. Niks doen. Niet plannen. Niet oplossen.
• Sta jezelf toe om je te vervelen – en blijf er even in hangen.
Laat je verrassen door wat er vanzelf opkomt. Een beeld, een idee, een inzicht. Het hoeft nergens toe te leiden. Want creativiteit ontstaat niet onder druk, maar in ruimte.
Tot slot
Verveling is niet je vijand. Het is een vergeten ingang naar iets nieuws. Naar de plek waar jouw unieke ideeën geboren worden – en waar creatief leiderschap begint: niet met harder werken, maar met anders kijken. Bij studio Stapelgoed begeleiden we leiders en teams in het maken van ruimte – in hoofd, hart en werk. Wil jij ontdekken wat er mogelijk wordt als je even níet bezig bent? We denken graag met je mee.
