5 tips om patronen in jouw organisatie te veranderen
Als je doet wat je deed, krijg je wat je altijd kreeg … Iedereen volgt patronen: of je het nu wilt of niet. Vaak besef je het niet eens. Je brein is namelijk dol op herhaling. We rijden iedere dag dezelfde route naar het werk, eten dezelfde gerechten, voeren dezelfde discussies etc. Door dingen steeds hetzelfde aan te pakken, besparen je hersenen een hoop energie. Hartstikke handig dus! Maar als je brein een patroon heeft aangeleerd dat niet langer gewenst is, dan wordt het lastig. Want een patroon is niet zo makkelijk te doorbreken. Datzelfde geldt voor patronen die zijn ontstaan in organisaties. Leidinggevenden die verantwoordelijk zijn voor cultuurveranderingen staan vaak voor de vraag hoe ze oude, ineffectieve gedragspatronen kunnen doorbreken. Met de juiste aanpak kun je die vastgeroeste patronen op een positieve wijze aanpakken. Wij verzamelden hier 5 tips voor.
Een patroon of gewoonte is aangeleerd gedrag ontstaan doordat we steeds bevestigd werden in het succes ervan. Patronen geven houvast en dat voelt prettig. Mensen verwachten, door het patroon te herhalen, namelijk een bepaald resultaat te behalen. Het gaat alleen mis als het patroon, ineens of langzamerhand, niet meer tot het gewenste resultaat leidt. Het besef is er vaak niet meteen dat dit komt door het patroon . Sterker nog, de reflex is vaak juist om het patroon nog nadrukkelijker te herhalen. Pas als duidelijk wordt dat het patroon de blokkeerde factor is, ontstaat er een behoefte om het patroon te doorbreken.
Patronen in organisaties?
Een patroon in een organisatie is een verzameling van gedragingen: de manier waarop met elkaar wordt omgegaan, hoe er onderling zaken gedaan wordt en hoe beslissingen worden genomen. Het biedt teamleden veiligheid en zekerheid. Patronen zorgen ook voor efficiëntie in organisaties. Zo weet iedereen wat er van hem of haar wordt verwacht. En hoeven er niet continu nieuwe afspraken gemaakt te worden. Dat bespaart weer tijd.
Zo doen we het nu eenmaal
Patronen zitten ook verankerd in de cultuur van organisaties. Mensen doen en reageren routinematig omdat ze dat ooit zo geleerd hebben. Vaak weten ze zelf niet eens waarom ze het nu precies zo doen. Gewoontes en patronen doorbreken is essentieel om verandering te realiseren bij jezelf of in organisaties. Wil je een jarenlang ritueel ombuigen naar een nieuwe gewoonte dan vraagt dat om (meer) energie en doorzettingsvermogen.
Hoe doorbreek je het patroon?
1. De eerste stap is dat de teamleden zich bewust zijn
van het patroon. Patronen doorbreken begint bij het herkennen en vervolgens erkennen van het patroon. Je kunt tenslotte niet iets veranderen, als je het niet herkent. En dat vereist zelfkennis en onderlinge openheid. Het patroon heeft het team lang geholpen en vast ook tot goede resultaten geleid. Dit erkennen en dus niet toegeven aan de neiging om het patronen te veroordelen - we doen iets verkeerd - helpt om ruimte te creëren voor verandering. Het is belangrijk dat ieder individu zich realiseert dat hij of zij zelf onderdeel is van het patroon. Het helpt om hier een gesprek over te voeren en elkaar regelmatig eerlijk feedback te geven.
2. Meer dan 90% van ons gedrag gaat automatisch en dus onbewust. Een nieuwe handeling, een verandering, vraagt tijd en energie. Want je brein is niet bepaald dol op veranderen en heeft de neiging om de weg van de minste weerstand te kiezen. Dat is de route via de bestaande verbindingen. Dus is het belangrijk dat je hier vooraf goed over nadenkt, en het liefst één patroon per keer
probeert te doorbreken. Gekoppeld aan concrete doelen en een heldere planning.
3. Voor het doorbreken van gewoontes is wilskracht alleen niet voldoende. Het gaat ook over het hebben van nieuwe en eenvoudige herinneringen; vergelijkbaar met de spreekwoordelijke ‘knoop in je zakdoek’. Een nieuw patroon ontstaat door herhaling. Als je iets nieuws onder de knie wilt krijgen, moet je het dus vaak herhalen .
4. Visualiseer! Verschillende onderzoeken laten zien dat we ons brein bewust kunnen beïnvloeden. Door ons voor te stellen hoe het einddoel eruit ziet, nemen we angst weg, maken we nieuwe verbindingen en spreken we ons creatief vermogen beter aan. Het helpt dus om een beeld of filmpje van het eindresultaat in je hoofd te maken.
5. Door te experimenteren
en fouten te maken, worden organisaties en mensen innovatiever en kunnen ze zich beter aanpassen aan de veranderende omgeving. Je hebt het vast vaak gehoord en het is misschien een cliché maar van fouten maken, kun je leren. Het zet je aan tot nadenken en beweging. Meer hierover lees je in ons blog ‘meer uit je fouten halen’.
En last of not least: maak het leuk voor jezelf en je collega’s! Zo is nieuw gedrag veel makkelijker om vol te houden.
We zijn van nature gewoontedieren. Ook in ons denken. We zoeken automatisch naar logische, voor de hand liggende oplossingen. Handig in de meeste situaties – maar funest als je écht iets nieuws wilt bedenken. Dat is waar lateraal denken in beeld komt. Een creatieve denktechniek die je helpt om vastgeroeste patronen te doorbreken en verrassende invalshoeken te vinden. Maar wat is lateraal denken precies? Hoe werkt het in ons brein? En hoe pas je het toe in een organisatie of team
Bij studio stapelgoed geloven we dat de beste sessies ontstaan wanneer deelnemers écht eigenaar zijn van wat er gebeurt. Wij ontwerpen sessies waarin mensen zelf keuzes maken, hun eigen route bepalen en actief bijdragen aan het proces. Waarom? Omdat autonomie zorgt voor betrokkenheid, creativiteit en duurzame impact. Als deelnemers zelf regie hebben, voelen ze zich verantwoordelijker en wordt de sessie veel meer dan alleen een moment—het wordt iets wat blijft hangen. Maar hoe zorg je ervoor dat je als begeleider niet onbewust de autonomie wegneemt?
Loop een willekeurige stad in en je ziet ze overal: van die grijze, saaie muren die niets vertellen. Bij studio stapelgoed hebben wij we voorliefde voor streetart en graffiti. Dat je op een straathoek opeens een gigantisch kleurrijk kunstwerk tegenkomt, een verborgen muurschildering die een verhaal vertelt of een klein aanplakbiljet dat je aan het denken zet. Streetart is veel meer dan verf op een muur. Wat streetart zo bijzonder maakt, is dat het je op een onverwachte manier kan raken. Het is kunst die niet in een museum hangt, maar onderdeel is van het dagelijkse leven. En dat maakt het zo toegankelijk en inspirerend.
Innovatie klinkt misschien als iets groots en ingewikkelds, maar vaak begint het juist met kleine veranderingen in de dagelijkse praktijk. Denk aan een nieuwe manier van samenwerken, een slimme oplossing voor een terugkerend probleem of een creatieve twist in je productaanbod. Het punt is: iedereen kan innoveren! Maar hoe zorg je ervoor dat je team zich vrij voelt om met nieuwe ideeën te komen? Hier zijn vijf praktische tips om innovatie in je team aan te wakkeren – inclusief inspirerende voorbeelden uit de praktijk.
Ken je dat gevoel dat je iets beter onthoudt als je er een plaatje bij hebt gezien? Dat is geen toeval. Dit fenomeen wordt het Picture Superiority Effect genoemd: beelden worden beter onthouden dan woorden. In ons brein worden visuele prikkels namelijk sneller verwerkt en sterker opgeslagen dan tekstuele informatie. En dát is precies waarom we bij studio stapelgoed zo’n grote liefde hebben voor visueel vormgegeven ontwerpen en graag werkvormen zoals associatiekaarten en tekenen inzetten.
Creativiteit voelt vaak als iets onbeperkte vrijheid om te maken wat je wilt, zonder regels of grenzen. Maar juist beperkingen kunnen een katalysator zijn voor de meest verrassende ideeën. Dit principe noemen we creative constraint: door jezelf beperkingen op te leggen, dwing je jezelf om anders te denken en nieuwe oplossingen te vinden. Wij hanteren dit dan ook regelmatig bij onze eigen sessies.
Bij studio stapelgoed geloven we dat de beste ideeën niet zomaar uit de lucht komen vallen. Creativiteit is een proces: een samenspel tussen vrij denken, kritisch kijken en praktisch uitvoeren. Eén gave manier om dit proces te structureren, komt van niemand minder dan Walt Disney zelf.
Bij studio stapelgoed geloven we dat aanwakkeren van de creativiteit van evident belang is om te komen te nieuwe ideeën. Daarvoor hoef je niet meteen een brainstorm van een dag(deel) te organiseren, maar kan de inzet van simpele werkvormen nét voor dat extra impuls zorgen.
In dit blog verzamelden wij onze favoriete werkvormen die je eenvoudig kunt inzetten. Werkvormen die weinig voorbereiding vragen en die je eigenlijk op ieder moment kunt gebruiken
Je hebt een sessie voorbereid, je hebt er zin in, je start vol energie en dan merk je het. De energie in de groep is laag, deelnemers doen niet echt mee, reageren lauw of haken zelfs af. Ai. Niet helemaal wat je voor ogen had. Wat nu? Geen paniek! Er zijn manieren om de energie terug te brengen en je deelnemers weer in de flow te krijgen. Maar eerst: hoe ziet afhaken er eigenlijk uit?
Bij studio stapelgoed zijn we altijd op zoek naar leuke vergaderlocaties. Eerder schreven een blog over 10 inspirerende vergaderlocaties in Noord-Holland. Deze keer is Zuid Holland aan de beurt, waarbij je we een aantal mooie vergaderplekken laten zien, waar je maar wat graag jouw bijeenkomst wilt organiseren.