Er zijn allerlei redenen waarom mensen zich bij een leesclub aansluiten. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je in een nieuwe stad bent komen wonen en mensen wilt leren kennen. Maar voor velen is een leesclub de stok achter de deur die ervoor zorgt dat je eindelijk eens aan het lezen slaat. En het boek ook uitleest :-)
Daarnaast zorgt een leesclub voor net dat beetje extra verdieping. Samen lezen is niet alleen gezellig, maar je leert van je mededeelnemers en je doet nieuwe ervaringen op.
Kortom, boeken lezen is leuk. Maar wij van studio stapelgoed vinden het praten over boeken misschien nog wel leuker! Inmiddels hebben we veel ervaring in het organiseren van leesclubs. We geven je daarom graag 9 tips over hoe je makkelijk zelf een leuke, inspirerende leesclub opzet.
1. Bepaal allereerst met wie en wat je gaat lezen
Eigenlijk is bij een leesclub iedere samenstelling mogelijk. Het kan met vrienden of familie, met collega’s of vakgenoten. Stem in ieder geval het boek af op de groep, en kijk daarbij naar het onderwerp, de schrijver, het aantal pagina’s enz. Een leesclub met ervaren lezers zal zich wellicht eenvoudig vastbijten in een dik boek. Terwijl een leesclub met beginners beter aangehaakt blijft bij een aansprekende roman.
Met collega’s ligt het misschien voor de hand om een management- of organisatieboek te lezen, maar ook dan is het juist misschien heel inspirerend om een mooi fictieboek uit te kiezen.
Je kunt ervoor kiezen om van tevoren de titel van het boek te bepalen. Deelnemers kunnen daar hun deelname op baseren. Mocht je de groep willen laten kiezen welk boek er gelezen wordt, dan raden wij aan om voorafgaand aan de eerste bijeenkomst de keuze met elkaar te maken.
2. Fysiek of online?
Regelmatig worden leesclubs op het werk of bij 1 van de deelnemers thuis georganiseerd. Je kunt er ook voor kiezen om een andere, vaste locatie te zoeken, zoals de bibliotheek of een leuk koffietentje op de hoek.
Wij zien steeds vaker online leesclubs ontstaan, omdat fysiek bij elkaar komen niet altijd mogelijk is. En hoewel dit een beetje wennen is, hebben wij hier inmiddels veel positieve ervaring mee opgedaan.
3. Aantal deelnemers
Idealiter bestaat een leesclub uit maximaal 8 deelnemers, zowel voor de digitale variant als voor een fysieke variant. Onze ervaring is dat met dit aantal deelnemers er voldoende ruimte en gelegenheid is om iedereen aan het woord te laten en een goed gesprek met elkaar te voeren.
4. Stem frequentie en duur bijeenkomsten af op boek
Voor een fysieke leesclubbijeenkomsten raden wij je aan 2 uur uit te trekken. Voor een digitale leesclubbijeenkomst is 1,5 uur vaak voldoende.Afhankelijk van de dikte van het boek komen wij 4 of 5 keer bijeen.
Vooraf maken wij een planning van de te lezen hoofdstukken per keer. Zo kunnen eventuele fanatiekelingen alvast vooruit lezen, en weten degene die iets minder voortvarend te werk gaan, wat hen te doen staat ;-)
5. Wees je bewust van je rol als begeleider
Iedere leesclub is uniek. Dit wordt enerzijds bepaald door het boek, maar ook door de deelnemers. Een leesclub is daarmee een groepsproces. De verschillende visies van de deelnemers zijn boeiend, maar nodigen soms ook uit tot een fel debat. Natuurlijk vervult iedere deelnemer een belangrijke rol als het gaat om het bewaken van de sfeer. Van de begeleider wordt nog wat extra’s gevraagd: hij of zij moet zorgen voor een veilige omgeving waar iedereen zijn of haar persoonlijke mening kan verwoorden, waar ruimte is voor eigen ervaringen en openheid voor ieders mening. Een goede begeleider wakkert spontaniteit aan, haalt introverte deelnemers uit hun schulp en zorgt ervoor dat iedereen aan het woord komt. Het is aan de begeleider om de discretie van de groep te benoemen en te bewaken. Onze ervaring is dat het lezen uitnodigt tot het vertellen van persoonlijke ervaringen. Het is vanzelfsprekend dat iedereen deze informatie binnen de beslotenheid van de groep houdt.
Wees je ook bewust van je eigen rol: deelnemer óf begeleider. Als je deze rollen gaat mixen, wordt het voor iedereen onduidelijk wat ze van je kunnen verwachten.
6. Gebruik werkvormen
Ook wij moeten bekennen dat de gesprekken bij onze leesclubs soms alle kanten opgaan. Dat is natuurlijk ontzettend gezellig, maar het kan er ook toe leiden dat diepgang wordt gemist. In ons dagelijkse werk maken wij vaak met veel plezier gebruik van werkvormen. Niet alleen omdat het bijeenkomsten leuker maakt, maar het zorgt vaak ook voor betere resultaten. En inmiddels weten we dat dit voor een leesclub net zo geldt.
Of er nu sprake is van een fysieke opzet van de leesclub of juist een digitale variant, wij raden je nadrukkelijk aan gedurende de bijeenkomsten werkvormen in te zetten. Kies hierbij werkvormen die bij de deelnemers passen. Maak van tevoren een inschatting waar de behoeftes van de deelnemers zitten of vraag hier expliciet naar. Zo zijn er misschien deelnemers met weerstand op het inzetten van een creatieve werkvorm. Kies dan voor een vorm die meer een beroep doet op de ratio van deelnemers.
7. WhatsApp-groep
Tussendoor af en toe iets uitwisselen over het boek? Maak een WhatsApp-groep aan. Zo deel je gemakkelijk achtergronden, extra informatie en gedachten over het boek dat jullie lezen. Met behulp van de WhatsApp-groep kun je elkaar bovendien extra motiveren om verder te lezen!
8. Maak voor iedere bijeenkomst een sessieplan
Wij maken voor onze bijeenkomsten standaard een sessieplan. Of het nu om een fysieke of een online bijeenkomst gaat. In dit sessieplan beschrijven we de werkvormen en materialen. Het helpt om vooraf goed te bedenken hoeveel tijd je per stap wilt uittrekken en hoeveel werkvormen realistisch zijn. Bouw in het geval van een leesclub voldoende tijd in voor het bespreken van het boek!
9. Denk na over verrassende extra’s
Maak je leesclub nog leuker door wat extra’s te regelen. Zoek contact met de uitgeverij van het boek: misschien hebben zij nog oud promotiemateriaal liggen (denk aan boekenleggers of posters) of hebben ze leesclubvragen beschikbaar over het boek. Ook zijn sommige auteurs bereid om met leesclubs in gesprek te gaan. Vragen kan natuurlijk altijd.
Daarnaast proberen wij altijd een aandenken op te sturen na afloop van de bijeenkomst. Denk hierbij aan: een prijs voor de winnaar van een werkvorm, een mooie (foto)weergave van een opdracht, een puzzel of een recept.
WIL JE MEER WETEN OVER EEN LEESCLUB?
Alle tips en ervaringen over het organiseren van een leesclub, inclusief werkvormen, een voorbeeld sessieplan en ideeën voor leuke extra’s, hebben wij verzameld in het e-book ‘
stapel op boeken’
van studio stapelgoed. Dit e-book is in onze
webshop
verkrijgbaar.