Top 10 retrospectives
Retrospectives zijn een belangrijk onderdeel van het agile werken. Een retro is de kans voor het team om terug te kijken op de eigen prestaties en om verbeteringen voor de komende sprint te bedenken. Er wordt met behulp van werkvormen gereflecteerd op het teamproces, de manier van (samen) werken, de beschikbare middelen en de onderlinge relaties. Want hoe goed de laatste sprint ook ging, er is altijd iets dat verbeterd kan worden voor de volgende iteratie. In dit blog delen we onze 10 favoriete retrospectives.
Het doel van een retrospective is dus om eventuele problemen op te lossen, blokkades te voorkomen en de samenwerking van het team te verbeteren. Bij scrum wordt er aan het einde van iedere sprint een retrospective gehouden. Tijdens de retrospective krijgen alle teamleden de ruimte en gelegenheid om te delen wat er goed ging, wat niet en wat er voor de volgende keer verbeterd kan worden. Deze inzichten worden meegenomen naar de volgende sprint zodat dat teams leren van hun fouten, hun successen en vooral van elkaar.
Tips voor een effectieve retrospective
- Het is belangrijk dat ieder lid van het team deelneemt aan de retrospective. Plan het daarom op een moment dat iedereen beschikbaar is, of dat nu fysiek of virtueel is. De retro vindt plaats direct nadat de sprint is afgelopen, maar vóór de planningsvergadering voor de volgende sprint.
- Zoek nieuwe en creatieve manieren om de feedback op te halen. Het basisconcept is eigenlijk altijd: het team bespreekt waar ze mee willen beginnen, waar ze mee willen stoppen en wat ze in de volgende sprint willen blijven doen. Dit is een beproefde methode, maar het is wel belangrijk om de vorm regelmatig te veranderen en verschillende vragen te stellen om het team betrokken te houden. Laat je inspireren door de actualiteit (feestdagen, films of muziek) en door materialen (Lego, Playmobil etc.).
- Creëer een veilige omgeving. Elk teamlid moet het gevoel hebben dat zijn of haar stem belangrijk is. Neem daarom de tijd om het onderlinge vertrouwen op te bouwen en laat het team elkaar leren kennen. Een team dat elkaar vertrouwt, kan samenwerken en elkaar.
- Zet belangrijke inzichten om in actiepunten om ervoor te zorgen dat ideeën niet verloren gaan. Leg de gegeven feedback daarom vast en creëer duidelijke actiepunten.
- Pak de actiepunten op bij de volgende retrospective. Bespreek de actiepunten tijdens een retrospective: zijn ze opgelost of blijven dezelfde problemen zich voordoen? Heeft het team vooruitgang geboekt met de taak? Wat moet er nog meer gebeuren?
Onze favoriete retrospective werkvormen:
Een woord
- Vraag je deelnemers om de laatste iteratie met slechts één woord te beschrijven. Simpel en effectief en iedereen moet zich uitspreken.
- Vraag enkele of alle deelnemers om hun woord kort toe te lichten.
- Vraag eventueel ook het team of zij als collectief een patroon of rode draad herkennen en wat eventuele oplossingen om dit te doorbreken zouden kunnen zijn.
Sprintenergie
- Vraag je deelnemers hoeveel zin en energie zij hebben om aan de volgende sprint te beginnen.
- De deelnemers kunnen dit aangeven door een sticker of een sticky note te plakken bij de volle, de halfvolle of lege batterij.
- Uiteraard is de beplakte (digitale) poster een mooi startpunt voor een goed gesprek.
Feedback speeddate
- Iedere deelnemer bereidt - voor elk teamlid - de antwoorden op twee vragen voor.
- Welk compliment wil je aan je collega geven?
- Wat is je advies aan je collega voor de komende sprint?
- In korte gesprekjes van zo’n 5 minuten geven de deelnemers elkaar feedback, bij voorkeur in duo’s en dus niet met het hele team.
- Na afloop kun je een aantal deelnemers vragen hoe zij het vonden gaan.
Fiets of raket
- Vraag je deelnemers: “Als je deze sprint als een vervoersmiddel beschouwt, welk vervoersmiddel zou dat dan zijn en waarom?
- Laat iedereen zijn of haar keuze duidelijk maken door een sticker of sticky note op de (digitale) poster te plakken.
- Op deze manier kan iedereen laagdrempelig zijn/haar mening over afgelopen sprint geven. Vraag de deelnemers hun keuze toe te lichten. Het totaalbeeld geeft een mooie aanleiding om het gesprek te openen.
Liked, learned, lacked
- Wat vond je leuk? (Liked)
- Wat heb je geleerd? (Learned)
- Wat miste je? (Lacked)
2. Nodig de deelnemers uit om hun sticky notes op de (digitale) poster te plakken.
3. Nu is het tijd om de opbrengsten te bespreken.
Steek je hand op
- Teken je hand op een whiteboard, door je eigen hand over te trekken. Schrijf bij de vingers:
- Duim: Wat ging er goed?
- Wijsvinger: Wat is jouw doel voor de komende sprint?
- Middelvinger: Wat ging er niet goed?
- Ringvinger: Waar committeer jij je aan voor de volgende sprint?
- Kleine vinger: Wat is jouw persoonlijke zwakte?
- Vraag de deelnemers hun eigen hand op het whiteboard of op een vel papier over te trekken.
- Vervolgens vraag je aan de deelnemers om hun invulling op sticky notes of de poster te schrijven.
- Vraag iedere deelnemers om hun hand kort toe te lichten.
Teambarometer
- Met behulp van een aantal (maximaal 5) vragen of stellingen kun je peilen hoe iedereen de sprint heeft ervaren en welke leerpunten mee kunnen naar de volgende sprint.
- Met online tools zoals MS Forms, survey monkey of mentimeter zet je makkelijk een leuke barometer in elkaar. Let er in ieder geval op dat je een tool gebruikt waarbij je de resultaat snel en overzichtelijk kunt laten zien.
- Laat het team de barometer invullen.
- Bespreek de uitkomsten collectief terwijl je de resultaten op het scherm laat zien.
Voorbeeldvragen:
- Wat ging er goed deze sprint, wat moeten we blijven doen?
- Wat ging minder goed, waar moeten we mee stoppen?
- Waar werd je blij van deze sprint?
- Wanneer verloor je energie deze sprint?
- Wat vond jij het hoogtepunt van deze sprint?
- Welk teamlid wil je voor de afgelopen sprint een compliment geven?
- Wat ging er goed in de samenwerking binnen ons scrumteam?
- Waar vind je dat wij als scrumteam goed in zijn?
- Wat heb je in de afgelopen sprint geleerd?
- Welk cijfer geef je de Product Owner voor de afgelopen sprint?
- Welk cijfer geef je de Scrum Master voor de afgelopen sprint?
- Welk cijfer geef je het Development Team voor de afgelopen sprint?
LEGO retrospective
- Plaats de LEGO® in het midden van een vergadertafel (of op de vloer).
- Vraag alle deelnemers om een dier te bouwen met maximaal 8 LEGO® stenen, om uit te drukken hoe ze zich voelen.
- Vraag iedere deelnemer om zijn/haar dier te laten zien en kort toe te lichten.
- Vraag de deelnemers om binnen 5 minuten een model te bouwen met een willekeurig aantal LEGO®-stenen om de toekomstige richtingen van het scrumteam weer te geven.
- Vraag iedere deelnemer om zijn/haar model te laten zien en toe te lichten.
Stapelster
- Hang de Stapelster aan de muur.
- Alle deelnemers krijgen een stapeltje sticky notes en 5 minuten de tijd om in stilte de volgende vragen te beantwoorden:
- Wat zouden we meer moeten doen?
- Wat zouden we minder moeten doen?
- Waar moeten we zeker mee doorgaan?
- Waarmee moeten we beginnen?
- Waarmee moeten we stoppen?
- Na 5 minuten plakken de deelnemers de sticky notes op de poster en geven onderling een korte toelichting op wat zij hebben opgeschreven.
- Je vindt de
stapelster ook in onze webshop.
Zeppelin
- Vraag je deelnemers om op sticky notes te schrijven wat zij in de afgelopen sprint ervaarden als meewind en als tegenwind. Wat zat er mee? Wat zat tegen?
- Laat alle deelnemers hun sticky notes op de (digitale) poster plakken.
- Bespreek samen wat de rode draden zijn en wat jullie kunnen doen om de tegenwind te keren.
We hopen dat je - aan de hand van bovenstaande voorbeelden - jouw retro een ware boost kunt geven. Zo zorg je dat jouw teamleden met plezier aan de slag blijven in het scrumteam.
We zijn van nature gewoontedieren. Ook in ons denken. We zoeken automatisch naar logische, voor de hand liggende oplossingen. Handig in de meeste situaties – maar funest als je écht iets nieuws wilt bedenken. Dat is waar lateraal denken in beeld komt. Een creatieve denktechniek die je helpt om vastgeroeste patronen te doorbreken en verrassende invalshoeken te vinden. Maar wat is lateraal denken precies? Hoe werkt het in ons brein? En hoe pas je het toe in een organisatie of team
Bij studio stapelgoed geloven we dat de beste sessies ontstaan wanneer deelnemers écht eigenaar zijn van wat er gebeurt. Wij ontwerpen sessies waarin mensen zelf keuzes maken, hun eigen route bepalen en actief bijdragen aan het proces. Waarom? Omdat autonomie zorgt voor betrokkenheid, creativiteit en duurzame impact. Als deelnemers zelf regie hebben, voelen ze zich verantwoordelijker en wordt de sessie veel meer dan alleen een moment—het wordt iets wat blijft hangen. Maar hoe zorg je ervoor dat je als begeleider niet onbewust de autonomie wegneemt?
Loop een willekeurige stad in en je ziet ze overal: van die grijze, saaie muren die niets vertellen. Bij studio stapelgoed hebben wij we voorliefde voor streetart en graffiti. Dat je op een straathoek opeens een gigantisch kleurrijk kunstwerk tegenkomt, een verborgen muurschildering die een verhaal vertelt of een klein aanplakbiljet dat je aan het denken zet. Streetart is veel meer dan verf op een muur. Wat streetart zo bijzonder maakt, is dat het je op een onverwachte manier kan raken. Het is kunst die niet in een museum hangt, maar onderdeel is van het dagelijkse leven. En dat maakt het zo toegankelijk en inspirerend.
Innovatie klinkt misschien als iets groots en ingewikkelds, maar vaak begint het juist met kleine veranderingen in de dagelijkse praktijk. Denk aan een nieuwe manier van samenwerken, een slimme oplossing voor een terugkerend probleem of een creatieve twist in je productaanbod. Het punt is: iedereen kan innoveren! Maar hoe zorg je ervoor dat je team zich vrij voelt om met nieuwe ideeën te komen? Hier zijn vijf praktische tips om innovatie in je team aan te wakkeren – inclusief inspirerende voorbeelden uit de praktijk.
Ken je dat gevoel dat je iets beter onthoudt als je er een plaatje bij hebt gezien? Dat is geen toeval. Dit fenomeen wordt het Picture Superiority Effect genoemd: beelden worden beter onthouden dan woorden. In ons brein worden visuele prikkels namelijk sneller verwerkt en sterker opgeslagen dan tekstuele informatie. En dát is precies waarom we bij studio stapelgoed zo’n grote liefde hebben voor visueel vormgegeven ontwerpen en graag werkvormen zoals associatiekaarten en tekenen inzetten.
Creativiteit voelt vaak als iets onbeperkte vrijheid om te maken wat je wilt, zonder regels of grenzen. Maar juist beperkingen kunnen een katalysator zijn voor de meest verrassende ideeën. Dit principe noemen we creative constraint: door jezelf beperkingen op te leggen, dwing je jezelf om anders te denken en nieuwe oplossingen te vinden. Wij hanteren dit dan ook regelmatig bij onze eigen sessies.
Bij studio stapelgoed geloven we dat de beste ideeën niet zomaar uit de lucht komen vallen. Creativiteit is een proces: een samenspel tussen vrij denken, kritisch kijken en praktisch uitvoeren. Eén gave manier om dit proces te structureren, komt van niemand minder dan Walt Disney zelf.
Bij studio stapelgoed geloven we dat aanwakkeren van de creativiteit van evident belang is om te komen te nieuwe ideeën. Daarvoor hoef je niet meteen een brainstorm van een dag(deel) te organiseren, maar kan de inzet van simpele werkvormen nét voor dat extra impuls zorgen.
In dit blog verzamelden wij onze favoriete werkvormen die je eenvoudig kunt inzetten. Werkvormen die weinig voorbereiding vragen en die je eigenlijk op ieder moment kunt gebruiken
Je hebt een sessie voorbereid, je hebt er zin in, je start vol energie en dan merk je het. De energie in de groep is laag, deelnemers doen niet echt mee, reageren lauw of haken zelfs af. Ai. Niet helemaal wat je voor ogen had. Wat nu? Geen paniek! Er zijn manieren om de energie terug te brengen en je deelnemers weer in de flow te krijgen. Maar eerst: hoe ziet afhaken er eigenlijk uit?
Bij studio stapelgoed zijn we altijd op zoek naar leuke vergaderlocaties. Eerder schreven een blog over 10 inspirerende vergaderlocaties in Noord-Holland. Deze keer is Zuid Holland aan de beurt, waarbij je we een aantal mooie vergaderplekken laten zien, waar je maar wat graag jouw bijeenkomst wilt organiseren.