Waarom zou je werkvormen gebruiken?
Werkvormen gaan over een aanpak of structuur die je voor een overleg of bijeenkomst kiest. Het is de wijze waarop je inhoud bespreekt. Werkvormen gaan dus niet over wat je wilt behandelen, maar hoe je dat gaat doen. Het kan gaan om een workshop, een overleg of een andere bijeenkomst. Het is een middel om je doel te bereiken, nooit een doel op zich. Van oudsher worden werkvormen vooral geassocieerd met onderwijs. Maar inmiddels worden ze veel breder ingezet. Wij merken iedere dag dat werkvormen een positieve invloed hebben op de effectiviteit en betrokkenheid van deelnemers tijdens een vergadering, brainstorm en teamdag.
Een werkvorm is een bepaalde manier van werken. Hieronder drie belangrijke redenen waarom werkvormen een belangrijke bijdrage leveren aan bijeenkomsten:
- Omdat deelnemers maar kort geconcentreerd kunnen luisteren. Daarna neemt de concentratie af en gaan zij over andere dingen doen of op hun telefoon kijken. Met activerende werkvormen help je je deelnemers focussen en zorg je voor korte onderbrekingen, waarna zij zich opnieuw kunnen concentreren.
- Omdat mensen verschillende leerstijlen hebben. Er zijn deelnemers die het fijn vinden om veel vragen te stellen. Anderen zijn echte doeners, zij willen het liefst meteen aan de slag. Sommigen worden vooral visueel geprikkeld, anderen geven de voorkeur aan theoretische modellen, en weer anderen vinden het fijn om van gedachten te kunnen wisselen met collega’s. Wanneer we deelnemers bij elkaar zetten, zijn hun stijlen nooit allemaal hetzelfde. Als begeleider is het daarom belangrijk te variëren en inhoud op verschillende manieren aan te bieden.
- Omdat werkvormen het leerrendement - wat hou je over aan de sessie - van deelnemers verhogen. Door deelnemers aan de slag te zetten en hen iets te laten ervaren, blijft je boodschap veel langer hangen. Het bevordert de motivatie en leidt ertoe dat deelnemers betrokken zijn en actief meedoen.
- Omdat werkvormen bestaande patronen doorbreken. Daardoor ontstaat er ruimte voor het uitproberen van nieuwe mogelijkheden en dingen anders doen.
Door het aanbieden van dezelfde inhoud, op een creatievere of actievere manier krijg je een heel ander (en vaak beter!) resultaat namelijk:
- Meer verbinding tussen de deelnemers;
- Ontspannen en prettige sfeer;
- Een alerter brein waardoor deelnemers meer kunnen onthouden;
- Meer creatieve ideeën;
- Deelnemers die met meer energie naar huis gaan.
Kortom, als je wilt dat iedereen aangehaakt blijft en meedoet, is het verstandig om te kiezen voor activerende werkvormen.
Soorten werkvormen
Er zijn talloze werkvormen die je kunt inzetten tijdens jouw sessie of vergadering. Deze werkvormen zijn echter nooit de basis. Het startpunt is namelijk altijd wat je uiteindelijk met je sessie wilt bereiken. Probeer daarom eerst je doel zo concreet mogelijk te formuleren en ga dan pas op zoek naar een geschikte werkvorm.
Werkvormen zijn op oneindig veel manieren in te zetten. Ze zorgen ervoor dat inhoud op een energieke en creatieve manier aangeboden wordt, zorgen voor verbinding of juist concentratie. Zo heb je werkvormen voor:
- kennismaken en opwarmen
- brainstormen
- samenwerken
- prioriteren en keuzes maken
- uitwerken van plannen of ideeën
- oefenen en in praktijk brengen
- reflecteren en evalueren
Durf te experimenteren
Genoeg redenen om aan de slag te gaan met werkvormen, vind je niet? Zorg wel dat je goed voorbereid bent. Kies werkvormen die bij jouw deelnemers passen en weet hoe je ze moet toepassen. Zorg ook dat de werkvorm bij jou past. Twijfel jij aan een werkvorm, dan zullen je deelnemers dit voelen en heeft dit direct weerslag op de vergadering. Maar durf te experimenteren! Er zijn bijeenkomsten geweest waarin ook wij met een werkvorm op de proppen kwamen, die eigenlijk op dat moment niet goed aansloeg. Wees hier open over en betrek je deelnemers zoveel mogelijk bij jouw zoektocht.









